golven

Zafar, een bijzondere reddingsactie
02 mei 2021

Precies een jaar geleden startte, met een melding vanuit het hulpverlenersnetwerk, in de ochtend van zaterdag 2 mei 2020 een bijzondere en complexe meerdaagse reddingsactie voor het team van SOS Dolfijn. Bij IJmuiden werd een tuimelaar dolfijn waargenomen! Bij navraag blijkt dat de dolfijn al enkele dagen met een zeilschip meezwemt. Het ongemotoriseerde vrachtschip Tres Hombres van Fairtrade Transport was afkomstig met lading vanaf het Caribisch gebied en ter hoogte van de Franse kustplaats Douarnenez haakte de dolfijn aan en zwom met het schip mee helemaal tot aan IJmuiden, waar het schip ’s ochtends voor de sluizen moest wachten op verdere doorgang. Na ontvangst van de melding probeerde SOS Dolfijn via de Kustwacht in contact te komen met het schip. Wanneer dat lukt, is het schip het sluizencomplex net gepasseerd en heeft het de tocht vervolgt naar de losbestemming in de Suezhaven van Amsterdam. De dolfijn had zijn nieuw gekozen “maat” niet verlaten en was meegezwommen. Na het passeren van de sluizen was de open weg terug naar zee voor het dier nu afgesloten. Hulpverleners van SOS Dolfijn gingen naar de Suezhaven om de toestand van het dier en de situatie te beoordelen. 

Op basis van foto-identificatie wordt duidelijk dat het dier in Frankrijk een bekende is en Zafar wordt genoemd. Tuimelaar dolfijnen zijn sociale dolfijnen die doorgaans in groepen leven van tien tot wel meer dan honderd dieren. Soms verlaten dieren de groep om een nieuwe groep te zoeken. Bijvoorbeeld jonge mannen op zoek naar vrouwtjesdieren om zich voort te planten. Dan kan het soms gebeuren dat zo’n dolfijn een tijd alleen leeft. Van deze solitair levende dolfijnen is bekend dat ze soms dan contact zoeken met schepen of andere voorwerpen. Of zelfs contact zoeken met mensen. Dat gedrag was ook in Frankrijk bekend gedrag bij Zafar. In de haven zwom hij geregeld met bootjes mee en zelf actief met zwemmers. Niet altijd zonder gevaar. Soms was het gedrag te gevaarlijk voor mensen en in 2018 vond de burgermeester het zelfs aanleiding voor een zwemverbod. Door de Corona lockdown was de haven nu al tijden stil en verlaten, wat vermoedelijk aanleiding was voor het dier om met het schip mee te zwemmen. 

Hoewel in een haven zwemmen dus geen onbekende situatie voor de tuimelaar dolfijn was, zou de Suezhaven van Amsterdam voor veel ernstige gezondheidsproblemen zorgen. Het water in de drukke industriehaven is brak en de weg terug naar zee was afgesloten door de sluizen bij IJmuiden. Het schip zou pas over enkele dagen een deel van de lading lossen om vervolgens door te reizen naar een tweede losbestemming in Amsterdam. Kortom, Zafar moest geholpen worden om de haven te verlaten. Door de verhalen van mensen uit Frankrijk voor wie het dier een bekende was geworden, kon achterhaalt worden dat de dolfijn het leuk leek om met boeien te spelen en mee te zwemmen met bootjes. Met een kleine politieboot probeert SOS Dolfijn het dier terug te lokken. Dat lijkt in eerste instantie te lukken, maar na een poosje verliest het dier de aandacht. Er wordt voor gekozen om Zafar weer ter herenigen met het schip Tres Hombres en na te denken over een nieuw plan van aanpak. De meeste kans van slagen lijkt door Zafar met hetzelfde zeilschip weer terug te begeleiden naar het sluizencomplex. Een tocht van meer dan 20 kilometer door het wijde en diepe Noordzee kanaal. SOS Dolfijn regelt dat het mogelijk wordt en huurt de nodige diensten ervoor in. De volgende middag vertrekt het zeilschip met aan boord een rescueteam van SOS Dolfijn weer onder begeleiding van een sleepboot en de nodige havenautoriteiten. De actie slaagt met veel moeite en na uren lukt het om Zafar terug de sluis door te lokken. 

Zafar blijft nog enkele dagen in de haven van IJmuiden rondhangen waar SOS Dolfijn het dier dagelijks observeert. Op 5 mei wordt hij voor het laatste gezien wanneer hij naast een vissersschip de havenkom uitzwemt de Noordzee op. In de avond van 12 mei krijgt het team van SOS Dolfijn bericht dat er bij Wijk aan Zee een dolfijn dood is aangetroffen. De volgende ochtend ter plaatse kan worden vastgesteld dat het Zafar is en brengt SOS Dolfijn het dier naar de Universiteit Utrecht voor onderzoek naar de doodsoorzaak. Die wijst uit dat Zafar in een gezonde conditie verkeerde en nog recent had gegeten. Het onderzoek wijst verder uit dat een aanvaring met een schip de dolfijn fataal moet zijn geworden. Hierbij is het dier gewond geraakt en is ook het staartblad geamputeerd. Een zeer verdrietig eind van een bijzondere reddingsactie. In Frankrijk wordt het dier nog altijd gemist. Het skelet van de dolfijn is te zien in het museum van Ecomare op Texel. 

Help ons redden!

Elke dag staat ons team klaar voor dieren in nood. Om ze hulp te blijven bieden ben jij een onmisbare schakel. Want alleen met jouw steun kunnen wij ons werk blijven doen.

 

 Doneren

 

Nieuws

 
 

Realisatie Waddenbelevenis volop gaande

21-02-2024: Komende maanden wordt er hard gewerkt aan de realisatie van de Waddenbelevenis. Een uitbreiding van SOS Dolfijn op en samen met Dierenpark Hoenderdaell. 

Lees meer

 
 

Gift van Wildlife Fund

12-02-2024: Als stichting is SOS Dolfijn afhankelijk van giften en donaties. Om in 2024 medische zorg te kunnen bieden aan dieren in nood heeft het Wildlife Fund een prachtige donatie toegezegd.  

Lees meer

 
 

Bruinvis in nood bij Lauwersoog

30-12-2023: Bij Lauwersoog is een zieke bruinvis aangetroffen. Het mannetjesdier is op tijd gevonden en opgehaald en opgevangen bij en door SOS Dolfijn

Lees meer

 

 

 

Vrienden van SOS Dolfijn