Gistermiddag rond 13:30 uur was in de omgeving van Zandvoort tot en met IJmuiden een enorme trilling voelbaar, zo was te lezen op de regionale nieuwssite NH Nieuws. Bij navraag van de redactie heeft een woordvoerder van de Veiligheidsregio laten weten dit deze trilling werd veroorzaak doordat een bom uit de Tweede Wereldoorlog voor de kust van Zandvoort tot ontploffing is gebracht. De bom, een Duitse SC500, werd gevonden tijdens onderzoek voor een nieuw aan te leggen kabel op zee, op zo'n twee kilometer voor de kust. Hierop is de Explosieven Opruimingsdienst ingeschakeld. Veel geïnterviewde bewoners zeggen zich werkelijk rot te zijn geschrokken van de klap. SOS Dolfijn maakt zich grote zorgen over de gevolgen.

Geluid draagt onderwater ver door en maar liefst vier keer sneller dan op het land. Geluidsoverlast is dan ook een ernstige bedreiging voor leven in zee. SOS Dolfijn vreest dan ook voor de impact van een klap zoals deze gisteren heeft plaats gevonden. Juist in de periode van het jaar dat er meer bruinvissen zich dichter voor de kust bevinden. SOS Dolfijn ziet al jarenlang een verhoogd aantal strandingen in de periode van half januari t/m april. De effecten van een dergelijke explosie kunnen catastrofaal zijn voor walvissen en zeker voor bruinvissen. 

De bruinvis is een kleine tandwalvis. Het dier wordt ongeveer zo’n anderhalve meter groot en is daarmee één van de kleinste walvissoorten. Het is tevens de meest voorkomende walvis in de Noordzee. Ongeveer de helft van de populatie bruinvissen leeft in de Noordzee. Om te overleven zijn walvissen volledig afhankelijk van een goed gehoor. Bruinvissen zijn zoogdieren en om warm te blijven in het koude water hebben de dieren een dikke speklaag. Om die te behouden en te overleven moet een bruinvis dagelijks tot wel 10% van het eigen lichaamsgewicht aan voedsel vangen. Dat is zo’n 3-5 kg vis per dag. Elke dag weer. Uit onderzoeken is naar voren gekomen dat wanneer dit een dag niet of onvoldoende lukt, een bruinvis al snel verslechterd en gewicht verliest. Een bruinvis verzwakt vervolgens verder waarna parasieten al snel de overhand kunnen nemen. 

Niet voor niets dat wetenschappers wereldwijd zeggen dat een dove walvis een dode walvis is. Tandwalvissen ‘zien’ door middel van geluid. Dit heet echolocatie. Ze zenden klikgeluiden uit via hun meloen, een orgaan voor in de hoofd van het dier. De klikgeluiden kaatsen terug op voorwerppen en dieren in het water. Deze echo vangt een walvis op met hun gehoor en zo weten ze precies wat er te zien is. Vergelijk het met een knipperend lampje die je de weg toont in een donker bos. Hoewel SOS Dolfijn uiteraard begrijpt dat bommen uit de oorlogen een gevaar kunnen vormen voor scheepvaart en visserij, maakt de stichting zich ernstig zorgen om een actie als gisteren in deze tijd van het jaar. Wanneer de juiste protocollen gevolgd zijn, dan zou er eerst geluid moeten zijn gemaakt die dieren uit het gebied kan weren. Maar dan nog kan een explosie als die van gisteren, onderwater een ravage aanrichten voor dieren. De komende jaren zal het ontdekken van bommen alleen maar gaan toenemen naar verwachting. Wegens uitbreidende activiteiten in de Noordzee wordt vaker en grootschaliger bodemonderzoek gedaan, waardoor nog meer ontdekt zal worden. 

Het strandingsnetwerk van SOS Dolfijn is gewaarschuwd en houdt de komende dagen de kust extra goed in de gaten.